Έφτασε λοιπόν η ενδεκάτη Μαρτίου του 2020 για να πληροφορηθούμε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναβάθμισε σε «πανδημία» το επίπεδο εξάπλωσης του κορωνοϊού.
Οι νεότερες γενιές έχουν μεγαλώσει με την πανδημία του ιού της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV) και πιθανόν θυμούνται το 2009 την πανδημία της γρίπης του ιού Η1Ν1.
Ας προσπαθήσουμε να κάνουμε μια ήρεμη και λελογισμένη επεξήγηση-αποδόμηση των προαναφερθέντων όρων που τρομάζουν.
Ο όρος «πανδημία» [από τις ελληνικές λέξεις παν (όλος) και δήμος (πληθυσμός)] είναι μια επιδημία ασθένειας που εξαπλώνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς σε μια μεγάλη περιοχή, για παράδειγμα σε πολλές ηπείρους ή παγκόσμια και απειλεί το σύνολο του πληθυσμού. Ο σκοπός του ορισμού μιας νόσου ως πανδημία είναι να αναγνωριστεί η διασπορά και να εστιαστούν οι πόροι μιας χώρας όχι στη διασυνοριακή διασπορά αλλά στην παρεμπόδιση της τοπικής εξάπλωσης.
Ο όρος «κορωνοϊός» αφορά έναν μικροοργανισμό που ανήκει σε μια οικογένεια ιών οι οποίοι αποτελούν σημαντικά παθογόνα του ανθρώπινου και ζωικού βασιλείου.
Ο κορωνοϊός SARS-CoV 2, που ξεκίνησε από την Κίνα το Δεκέμβριο του 2019 και προκαλεί τη νόσο που ονομάστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας COVID–19, έχει αποδειχθεί ότι σχετίζεται δομικά με τον ιό που προκαλεί το Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS). Όπως και σε δύο προηγούμενες περιπτώσεις εμφάνισης της νόσου του κορωνοϊού τα τελευταία 18 χρόνια – το SARS (2002 και 2003) και το Αναπνευστικό Σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS) (2012 έως σήμερα) – η επιδημία (μέχρι πρότινος) του Covid-19 δημιούργησε κρίσιμες προκλήσεις για τη δημόσια υγεία, την έρευνα και την ιατρική κοινότητα.
Από την ανασκόπηση των ιατρικών μελετών που προκύπτουν με ταχείς ρυθμούς από τις χώρες που πλήττονται περισσότερο από τη νόσο, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι συνολικές κλινικές συνέπειες του CΟVID-19 μπορεί τελικά να είναι παρόμοιες με εκείνες μιας σοβαρής εποχικής γρίπης ή μιας πανδημικής γρίπης (παρόμοια με εκείνες του 1957 και 1968) παρά με αυτές των SARS ή MERS, σύνδρομα τα οποία είχαν ποσοστό θνησιμότητας από 9 έως 10% και 36% αντίστοιχα.
Μέχρι τη στιγμή της συγγραφής του παρόντος άρθρου έχουν καταγραφεί πάνω από 118.000 κρούσματα σε 114 χώρες και 4.291 άνθρωποι έχουν πεθάνει. Ας σημειωθεί ότι οι αριθμοί αυτοί αναμένεται να αυξηθούν, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Τα παγκόσμια ποσοστά θνησιμότητας (mortality rate) αυτή τη στιγμή κυμαίνονται μεταξύ 3,1% και 3,5% και προκύπτουν από το συνολικό αριθμό θανόντων δια του αριθμού των συνολικών τεκμηριωμένων περιστατικών, αλλά το σημαντικό ερώτημα που τίθεται επιδημιολογικά, είναι το πόσα είναι τα αδιάγνωστα περιστατικά που κυκλοφορούν στην κοινότητα που τελικά τροποποιούν (μειώνουν) το ποσοστό θνησιμότητας.
Όντως, το ποσοστό θνησιμότητας αυξάνει με την ηλικία και συγκεκριμένους παράγοντες κινδύνου αλλά το ίδιο συμβαίνει κάθε χρόνο και σε χειρότερο βαθμό και με τους ιούς της γρίπης.
Γιατί λοιπόν να αναβαθμιστεί σε «πανδημία» αυτή η λοίμωξη; Γιατί να κλείσουν τα σχολεία και οι παιδότοποι; Γιατί να έρχεται μέσα στη νύχτα ο τρομακτικός ήχος στο κινητό τηλέφωνο από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας; Διότι σκοπός είναι η πρόληψη και όχι ο εκφοβισμός, σκοπός άλλωστε των Οργανισμών Δημοσίας Υγείας είναι να προλαμβάνουν και όχι να θεραπεύουν.
Ευτυχώς, ερχόμαστε «δεύτεροι» αυτή τη στιγμή στις χώρες της νότιας Ευρώπης και αυτό οφείλεται στο ότι μαθαίνουμε από τα λάθη και την εμπειρία των άλλων και δρούμε προληπτικά και αποτρεπτικά.
Δεν μπορούμε να μπούμε σε γυάλα για τους επόμενους μήνες και ελπίζω αυτό το περιληπτικό άρθρο να βοηθήσει ώστε να γίνει κατανοητό γιατί η «πανδημία» και τα περιοριστικά μέτρα στη χώρα μας είναι μια λελογισμένη πρόληψη και δεν στοχεύουν στον φόβο.
Ας τηρήσουμε λοιπόν τα επικαιροποιημένα μέτρα που μας συστήνουν για να βγούμε όσο το δυνατόν πιο αλώβητοι από τα αχαρτογράφητα νερά της τωρινής παγκόσμιας πρόκλησης.
Ας μείνουμε ψύχραιμοι σε μια αδιαθεσία ή σε έναν πυρετό. Υπάρχει και το κρυωματάκι και η κοινή γρίπη. Επικοινωνήστε πρώτα με έναν γιατρό και αυτός θα σας δρομολογήσει στα σωστά μονοπάτια. Αφήστε τα νοσοκομεία για τις πιο βαριές περιπτώσεις.
*Ο κος Συνειφακούλης είναι Ειδικός Παθολόγος, συνεργάτης των νοσοκομείων Υγεία και Ευρωκλινική, και διατηρεί ιατρείο στο Ν. Ψυχικό. Για την ενημέρωσή σας μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του γιατρού: www.sinifakoulis.gr
